Historia soli.

Co wiemy o soli?

Historia soli sięga czasów najdawniejszych. Sól to z chemicznego punktu widzenia głównie chlorek sodu, NaCl, który występuje na Ziemi w różnych postaciach. Początkowo występowała głównie w wodzie, a w zasadzie w prehistorycznych zbiornikach wody. Część z nich odparowała i pozostawiła po sobie złoża soli, które pod wpływem temperatury i ciśnień na przestrzeni milionów lat przekształciły się w dzisiejsze złoża soli kamiennej, rozrzucone w różnych zakątkach globu. W zależności od miejsca występowania poszczególne sole kamienne różnią się nieco między sobą składem mineralnym, co wpływa też na ich kolor, smak a nawet tekstury.

Najstarsze ślady.

Istnieją badania archeologiczne wskazujące na obecność warzelni soli nawet w VII w p. n. e. rozmieszczonych w różnych częściach Europy i Azji. W starożytnych Chinach w rejonie Syczuan odkryto ślady pozyskiwania soli z około 3000 roku p. n. e., wytwarzano wówczas sól poprzez gotowanie naturalnych solanek pobieranych z lokalnych zbiorników. W późniejszym czasie, ok 252 roku p. n. e., odkryto, że solanka nie powstaje w owych zbiornikach, tylko wypływa spod ziemi, zaczęto wtedy robić pierwsze odwierty i tak powstały studnie solankowe. Jeśli chodzi o wydobycie w kopalniach, poznana historia soli sięga około 1600 lat wstecz. W jednej ze starożytnych kopalni w Iranie odnaleziono zakonserwowane solą zwłoki górników, z których najstarsze datuje się właśnie na tyle lat. Historia soli w Polsce również jest stara. Na Kujawach, w okolicach Krakowa i Przemyśla archeolodzy odnaleźli ślady warzenia soli z wód solankowych sprzed około 6000 lat.

Historia soli na przestrzeni dziejów.

Ludzie w momencie, kiedy nauczyli się wydajnie pozyskiwać sól, dość szybko zorientowali o jej ogromnej wartości. Sól zyskała popularność dzięki swoim właściwościom konserwującym i leczniczym. Okazała się również przydatna do garbowania skór czy produkcji prochu. Nic więc dziwnego, że w starożytności była środkiem płatniczym. W Rzymie wypłacano żołnierzom pensje w postaci soli, zaś w Etiopii i Tybecie wybijano z niej monety. Historia soli pokazuje jak cenny i ważny zawsze był to surowiec, na tyle, że starożytni Chińczycy, Arabowie czy Hindusi wprowadzili specjalne solne podatki. W Europie również wprowadzono ów podatek od wydobycia soli, który potem zniesiono po Wielkiej Rewolucji Francuskiej, co pozwoliło niektórym dorobić się ogromnych majątków. Niektórzy historycy twierdzą, że to właśnie kwestia soli była jedną z przyczyn wybuchu owej rewolucji.

Inne znaczenie.

Historia soli pokazuje nam jeszcze inne jej znaczenie. Oprócz wartości praktycznej wszędzie, gdzie sól się pojawiała, traktowana była jak coś więcej niż przyprawa czy środek leczniczy. Wiele kultur przypisywało jej właściwości magiczne, składano sól w ofierze bogom, używano podczas religijnych rytuałów. Sól ma znaczenie symboliczne, rozsypana jest zwiastunem kłótni, rzucona za siebie ma zapobiec nieszczęściu. Niegdyś gospodarz stawiający domostwo, obsypywał teren solą, aby zapewnić sobie i bliskim bezpieczeństwo i przepędzić złe moce. Do dnia dzisiejszego witamy gości chlebem i solą, co pokazuje jak silną pozycję zyskała ona w wielu aspektach naszego życia.